از شریف ترین اخلاقیات و معالی اخلاق مزین بودن به صفت و فضیله سخاوت و جود می باشد.
جود به معنای مصرف مال و ثروت در واجبات و یا امور شایسته و لازم با خشنودی
و رغبت کامل است، همچنین سخاوت نیز به معنای بذل و بخشش مال به مقدار
احتیاج و رسیدگی به نیازمندان به اندازه توان است.
سخاوت صفتی است که خداوند دارنده آن را جزء رستگاران می داند و در آیه 9 سوره حشر می فرماید:
و آنانکه از بخل نفس خویش مصون نگه داشته شدند، از رستگارانند.
پیامبر اکرم (ص) نیز می فرمایند: سخاوت از ایمان است و ایمان درب بهشت است.
همچنین حضرت علی (ع) در مورد شخص سخاوتمند می فرمایند: سخاوتمند نادان برتر از عبادت پیشه بخیل است.
در واقع سخاوت و جود یکی از اصول نجات بخش در دنیا و آخرت می باشد و از
جمله آثار مثبتی که دارد می توان به: نشاط دل، مفید بودن برای مردم، نیک
نامی، اصلاح دشمنی ها، عاملی برای بی رغبتی به دنیا و ورود و دست یابی به
بهشت را اشاره نمود.
نکته دیگری که قابل توجه است تفاوت میان سخاوت وجود می باشد؛ که جود به
معنای برخورد نرم و ملایم و شیرین و عطای راحت به نیازمند است، ولی سخاوت
به معنای کثرت بخشش بدون سؤال می باشد.
پیامبر اکرم (ع) در روایتی می فرمایند: مردم 4 گروهند: سخی، کریم، بخیل و
لئیم. فرد سخی می خورد و می خوراند، فرد کریم نمی خورد ولی می خوراند، فرد
بخیل می خورد ولی نمی خوراند و لئیم کسی است که نمی خورد و نمی خوراند.